Nguyên nhân gây ra hỏng bánh xe của pa lăng xích

 PaLang Xích có 2 loại chính là pa lăng xích kéo tay và pa lăng xích lắc tay (gạt tay). Đây là 2 loại pa lăng dễ dàng sử dụng và có thiết kế gọn nhẹ, không mất nhiều công lắp đặt chỉ cần mua về là có thể dùng được ngay.
Trong cả 2 loại pa lăng này đều có một bộ phận truyền động và là bộ phận quan trọng nhất là bánh đĩa xích hay còn gọi là bánh răng. Đây là bộ phận có chắc năng như puly của dòng dọc. Bộ phận này có vai trò truyền động xích khi kéo đồng thời là bộ phận trợ lực cho người kéo nhẹ nhàng hơn.

Theo thời gian bộ phận này sẽ bị hư hỏng, vậy ta hãy cùng xem các nguyên nhân gây hư hỏng bánh răng pa lăng xích kéo tay dưới đây.

Các nguyên nhân gây hỏng bánh răng của pa lăng xích kéo tay, lắc tay

Bánh đĩa xích của pa lăng xích bị mòn nhanh:

Nguyên nhân này thường xảy ra khi bánh đĩa xích của pa lăng không được bôi trơn tốt, Người sử dụng không bảo dưỡng và bôi trơn định kỳ, dầu bôi trơn bẩn. Trong pa lăng xích, ở vị trí bộ truyền dẫn của pa lăng xích thường để hở (xem hình dưới), trong quá trình sử dụng nếu không có thiết bị che chắn tốt sẽ làm bụi, các hạt mài lọt vào giữa hai mặt ăn khớp tạo nên ma sát và mài mòn. Do ảnh hưởng của môi trường xung quanh cũng là tác nhân gây ra hiện tượng mòn nhanh, chế độ ăn khớp giảm, gây ồn.
Hiện tượng này chưa có phương pháp xác định độ mòn và tính toán độ mòn vì hiện tượng này phụ thuộc vào nhiều yếu tố mang tính chất ngẫu nhiên nên khó xác định. Hiện tượng mòn thường được kiểm tra bằng sự ăn khớp của hai bánh răng bằng bột màu. Khi bánh răng vượt mức giới hạn mòn, không thể sử dụng được thì tiến hành sửa chữa.
Để giảm độ mòn có thể tăng độ rắn và độ nhẵn bề mặt răng, phải có thiết bị che chắn, dùng dầu bôi trơn hợp lý.
Hình ảnh: Vị trí bộ truyền dẫn của pa lăng xích thường để hở.

Bánh đĩa xích bị mẻ răng, gãy răng

Đây là sự cố rất nghiêm trọng cũng thường sảy ra khi mua các sản phẩm pa lăng xích kém chất lượng, sự cố này không những làm bộ phận truyền động mất đi khả năng làm việc mà có thể còn phá hỏng các chi tiết khác.

Các nguyên nhân có thể gây gãy bánh răng như:

- Do quá tải hoặc sự ăn khớp quá đột ngột giữa các bánh răng.
- Do răng chịu quá tải khi làm việc, răng bị vấp vào vật lạ hay do răng được chế tạo bằng vật liệu không đảm bảo.
- Do chế tạo và lắp ráp không đúng, kết cấu bộ truyền không hợp lý.
- Do các vật nhỏ lọt vào bánh răng khi bánh răng truyền động làm mẻ răng, hoặc các chi tiết khác bị quá tải. Nhưng hầu hết các vết gãy do quá tải, mỏi, hoặc vật liệu dòn, chế tạo lắp ghép không chính xác… Răng thường gãy do ứng suất. Vết gãy thường bắt đầu ở góc lượn là nơi tập trung ứng suất.
Để tránh hiện tượng gãy, vỡ bánh răng khi tính toán phải tính sức bền mỏi uốn, không kéo các vật nặng quá tải trọng cho phép được khuyến cáo bởi nhà sản xuất. Lựa chọn những thương hiệu pa lăng xích tốt hơn để tăng tuổi thọ sử dụng của thiết bị.
Nếu trong trừơng hợp gãy nhiều răng tiến hành sửa chữa bằng phương pháp hàn và ghép răng hoặc thay bánh răng mới.

Bề mặt làm việc của bánh đĩa xích bị bong tróc:

Đây là dạng hư hỏng trên bề mặt của bánh đĩa xích, thường xảy ra trên các bộ truyền kín, không có bụi rơi vào, dầu bôi trơn tốt và đầy đủ. Trong các bộ truyền ít được bôi trơn hoặc bôi trơn không đầy đủ như bộ truyện hở thì hiện tượng tróc thường không xảy ra, vì bề mặt bị mài mòn trước khi xuất hiện vết nứt, tróc bề mặt, do bánh răng bị mỏi vì làm việc lâu với tải trọng lớn, bề mặt làm việc của răng bị quá tải cục bộ.
Bánh đĩa xích được sử dụng trong pa lăng xích kéo tay, lắc tay
Bề mặt làm việc của bánh đĩa xích bị xước:
- Do thiếu dầu bôi trơn các bánh răng khi làm việc, nên sinh ra ma sát khô làm xước bề mặt răng.
- Để giảm xước bề mặt cần có chế độ bôi trơn hợp lý.

Răng của bánh đĩa xích bị dính:
Thường xảy ra ở các bô truyền chịu tải trọng lớn, vận tốc cao, tại chổ ăn khớp nhiệt độ sinh ra cao, màng dầu bôi trơn bị phá vỡ, làm cặp bánh răng ăn khớp tiếp xúc nhau do áp suất nhiệt cao cặp dính vào nhau, khi chúng chuyển động những mãnh kim loại nhỏ sẽ bức khỏi bánh răng này và bám vào bánh răng kia, làm cho mặt răng bị gồ ghề, dạng răng bị méo mó. Dính thường xảy ra ở các bánh răng cùng vật liệu và không tôi cứng.
Để tránh hiện tượng răng bị dính cần tăng độ nhẵn và độ rắn bề mặt răng, dùng thêm dầu chống dính và chế độ bôi trơn hợp lý đầy đủ.
Ngoài ra bánh đĩa xích còn có các hư hỏng khác như: có vết nứt ở vành bánh răng, nan hoa và mai-ơ, bề mặt lỗ hoặc then trong mai-ơ bị ép vỡ, then hoa và các chỗ lượn mặt đầu răng bị vỡ.
Trên đây là 5 nguyên nhân gây hỏng bánh răng của pa lăng xích kéo tay, lắc tay. Thông thường nếu bánh đĩa xích bị hỏng thì bạn cần sự hỗ trợ của các kỹ thuật viên có chuyên môn và dụng cụ để sửa còn đối với một số nguyên nhân hỏng pa lăng xích khác bạn có thể tự sửa chữa thì tham khảo bài viết tự sửa chữa pa lăng khi bị hỏng – tại sao không thử?